تحلیل روند تغییرات مورفولوژیکی الگوی آبراهه بابل رود از طریق نیمرخ‌های متساوی‌البعد (ترانسکت)

Authors

  • مجتبی یمانی استاد دانشگاه تهران، گروه ژئومورفولوژی دانشکده جغرافیا
Abstract:

چکیده رودخانه­ ها سیستم ­هایی پویا بوده و مشخصه‌های فضایی­-زمانی آن­ها پیوسته در حال تغییر هستند. این تغییرات و جابه­ جایی مشکلاتی را برای کاربری­ های انسانی و اکولوژیکی در برداشته و بررسی این تغییرات از مباحث مهم ژئومورفولوژی رودخانه­ ای محسوب می­گردد. در این پژوهش، به بررسی تغییرات مورفولوژیک قسمتی از آبراهه بابل رود در طی بازه زمانی (1334-1393) و مکانی (از شهر بابل تا روستای کاردگرکلا به طول 18/45 کیلومتر) پرداخته‌شده است. با استفاده از عکس­های هوایی سال 1334 و 1383 و تصاویر ماهواره Land Sat 8 سال 1393 مسیر رودخانه در سه دوره زمانی در محیط نرم‌افزار Arc GIS رقومی شده است. برای تجزیه‌وتحلیل دقیق تغییرات آبراهه در دوره موردمطالعه؛ بعد از تعیین خط القعر، خط ثابت و ترانسکت‌هایی بافاصله 1000 در 1000 متر در نظر گرفته‌شده است. سپس در محیط Arc Gis بعد از تعیین ترانسکت­ ها و خط­القعر، پلی گون‌هایی ایجاد شد و مساحت هر پلی گون نسبت به دوره قبل باهم مقایسه شده است. در نهایت از طریق تطبیق اختلافات موجود بین ترانسکت­ های متوالی زمانی، تغییرات خط القعر در بستر رودخانه تعیین شد. نتایج مقایسه­ بازه‌ها نشان می‌دهد که الگوی رودخانه در سه دوره زمانی در محدوده موردمطالعه نسبتاً ناپایدار بوده و روند پسروی داشته است. بیشترین تغییرات در بازه دوم روی‌داده است. هم­چنین از طریق ترانسکت بندی، تغییرات خط­القعر طی دوره موردمطالعه بررسی‌شده و بیشترین تغییرات در ترانسکت 9 تا 22 رخ‌داده است. دلیل عمده تغییرات، جابه­ جایی خط­ القعر تحت تأثیر عوامل طبیعی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل عوامل مورفولوژیکی در تغییرات الگوی مکانی، فضایی رودخانه الوند

الوند نام رودخانه­ای حیات آفرین در گوشه­ غربی کشور است که در منتهی الیه خود بخشی از مرز ایران را به طول27 کیلومتر تشکیل می­دهد. خشک‌سالی­ های اخیر و زیرساخت­های خاص مورفولوژیکی، بستر مناسبی را برای تغییرپذیری در الگوی هندسی و استقرار فضایی مجزا فراهم کرده ­است. درک و استخراج این تغییرات و عوامل تاثیرگذار مورفولوژیک آن موضوع مهم و مورد توجه پژوهش حاضر است. برای این امر، الگوی تغییرات مکانی رودخا...

full text

روند تغییرات الگوی مورفولوژیکی رودخانه خرم‌آباد با استفاده از rs، gisو auto cad

چکیده خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطه ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات می تواند بر سازه های بناشده در حاشیه رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانۀ خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده tm ماهواره la...

full text

ارزیابی ژئومورفیک و بررسی تغییرات بابل رود در محدوده شهر بابل، استان مازندران

شهرنشینی بیش از سایر فعالیت‌های انسانی سیستمهای رودخانه‌ای را تغییر می‌دهند. رودهای شهری به دنبال شهرنشینی مورفولوژی کانال رود را تعدیل می‌نمایند. در این مقاله، اثرات شهرنشینی در بابل رود با استفاده از  ارزیابی سریع ژئومورفیک (RGA) در محدوده شهری بابل مورد بررسی قرار گرفته است. این روش به وسیله مدیریت رواناب رگباری نیویورک طرح شده است. این تکنیک کیفی شاخص‌های مختلفی دارد که نشان‌دهنده چهار گروه...

full text

ارزیابی تأثیر تغییرات هیدروژئومورفولوژی و کاربری زمین در پایداری آبراهه ی زنجان رود

چکیده الگوی رودخانه­ها به ندرت ثابت بوده و همواره دست‌خوش تغییر هستند. کناره­های رودخانه‌ها از دیرباز از مناطق مهم اسکان جمعیت به­ویژه در قلمرو نیمه‌بیابانی ایران بوده­اند. این امر موجب شده تا شناخت و ارزیابی تغییر شکل هندسی رودخانه­ها از مباحث مهم کاربردی محسوب گردد. زنجان‌رود شاهرگ حیاتی-.اقتصادی طبیعی استان زنجان محسوب می­گردد. در پـژوهش حاضر، با شناخت تـغییرات زمانی هیدروژئومورفولوژیـکی زن...

full text

روند تغییرات الگوی مورفولوژیکی رودخانة خرم آباد با استفاده از rs، gisو auto cad

چکیده خصوصیات مورفولوژی رودخانه ها به واسطة ویژگی پویای آن، همواره دچار تغییرات هستند و این تغییرات می تواند بر سازه های بناشده در حاشیة رودخانه ها، زمین های کشاورزی و غیره آثار منفی بگذارد. در این پژوهش، مورفولوژی قسمتی از رودخانۀ خرم آباد در استان لرستان از روستای چغاخندق تا روستای غلامان سفلی به طول 5/19 کیلومتر بررسی شده است. با استفاده از عکس های هوایی سال 1334، تصاویر سنجنده tm ماهواره l...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 3

pages  137- 157

publication date 2015-07-11

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023